Δευτέρα 27 Ιουνίου 2011


ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΑΔΕΙΕΣ

Πριν λίγες μέρες με συνέντευξη τύπου του νέου υπουργικού «δίδυμου» του ΥΠΕΚΑ (Παπακωνσταντίνου – Σηφουνάκης) παρουσιάστηκε το σχέδιο νόμου γα τον νέο τρόπο έκδοσης οικοδομικών αδειών, που συνοψίζεται στο «πιασιάρικο» σλόγκαν «οικοδομικές άδειες σε 5+2=7 μέρες». Παράλληλα υποστηρίζεται ότι με το σχέδιο νόμου αφενός μεν πατάσσεται η διαφθορά και (βάζοντας και λίγη «πράσινη» ανάπτυξη) ότι με τον προτεινόμενο έλεγχο των κατασκευών διασφαλίζεται η ποιότητά τους, αντιμετωπίζεται η αυθαίρετη δόμηση και προστατεύεται το δομημένο περιβάλλον.
Είναι φανερό ότι η παρουσίαση αυτού του νομοσχεδίου μέσα στη συγκυρία των καταιγιστικών οικονομικών μέτρων του «μεσοπρόθεσμου» εξυπηρετεί καθαρά επικοινωνιακούς σκοπούς της κυβέρνησης και απέχει μακράν των στόχων που υποτίθεται ότι ικανοποιεί.
Και ενώ –όπως θα αποδείξουμε παρακάτω- το προτεινόμενο νέο καθεστώς έκδοσης οικοδ. αδειών θα αφήνει ακόμα πιο ανοχύρωτο το φυσικό και δομημένο περιβάλλον, παρουσιάζεται επικοινωνιακά σαν ο νεκροθάφτης της αυθαίρετης δόμησης, όπως γίνεται κάθε φορά –όπως και τώρα- που η κυβέρνηση προωθεί τη μαζική νομιμοποίηση των αυθαιρέτων για τις ταμειακές ανάγκες του μνημονίου.
Ας ξεκινήσουμε από τον πρώτο στόχο, τη συντόμευση των διαδικασιών και την έκδοση των οικοδομικών αδειών σε 7 ημέρες.
Αυτές οι ωραίες στα αυτιά αλλά ασφυκτικές και τελικά μη ρεαλιστικές προθεσμίες προϋποθέτουν υπηρεσίες που δουλεύουν «ρολόϊ». Ποια εχέγγυα υπάρχουν για αυτό σε συνθήκες Καλλικράτη και με το καθεστώς «10 συνταξιοδοτούνται ένας προσλαμβάνεται»; Και πώς θα ξεπεραστεί το σημερινό γραφειοκρατικό καθεστώς σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες με τις χρονοβόρες διαδικασίες πρωτοκόλλησης, χρέωσης, εξέτασης και απάντησης στα αιτήματα πολιτών, πολύ περισσότερο όταν αφορούν σε σοβαρά θέματα όπως είναι αυτά των οικοδ. αδειών;
Πέρα από αυτό.
Σε όλες τις περιπτώσεις, με εξαίρεση ελάχιστους οικισμούς που χαρακτηρίζονται «αδιάφοροι», για την έκδοση  οικοδ. άδειας απαιτείται αρχιτεκτονικός έλεγχος. Με τα σημερινά δεδομένα στο ΣΧΟΠ αυτή η διαδικασία απαιτεί 2-3 μήνες το λιγότερο. Τι θα αλλάξει με το νομοσχέδιο; Δεν αναφέρθηκε σε αυτό καθόλου ο κ. Σηφουνάκης.
Σε εκτεταμένες περιοχές απαιτείται έλεγχος από πλευράς Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Η διαδικασία αυτή απαιτεί τουλάχιστον 2 μήνες που πολλές φορές μπορεί να ξεπεράσει και τους 12 μήνες. Τι θα αλλάξει με το νομοσχέδιο; Τίποτα.
Σε όλες τις εκτός σχεδίου περιοχές απαιτείται έλεγχος από τη Δασική Υπηρεσία. Η διαδικασία αυτή απαιτεί τουλάχιστον 2 μήνες που πολλές φορές μπορεί να ξεπεράσει και τους 12 μήνες. Τι θα αλλάξει με το νομοσχέδιο; Τίποτα.
Σε όλες τις περιπτώσεις, εκτός των κατοικιών, από ξενοδοχείο μέχρι κατάστημα ή αγροτική αποθήκη, απαιτείται έγκριση «λειτουργικότητας» από τον αρμόδιο φορέα (ΕΟΤ, Υπηρεσία Γεωργίας κλπ). Τι θα αλλάξει με το νομοσχέδιο; Δεν αναφέρθηκε σε αυτό καθόλου ο κ. Σηφουνάκης.
Και μην αναφέρουμε άλλες χρονοβόρες διαδικασίες, όπως στις περιπτώσεις δόμησης επί δημοτικών, επαρχιακών και εθνικών δρόμων που χρειάζεται επί πλέον έγκριση «κυκλοφοριακής σύνδεσης».
Συμπέρασμα πρώτο: Μπορεί η διαδικασία στα νέα πολεοδομικά γραφεία των δήμων να προβλέπεται ότι θα τελειώνει σε 7 ημέρες, αλλά προηγούμενα θα πρέπει να έχουν συγκεντρωθεί μια σειρά από εγκρίσεις που απαιτούν τουλάχιστον 2 μήνες και που μπορεί να ξεπεράσουν και τους 12 μήνες.
Εκτός βέβαια και αν εφαρμοστεί και στη περίπτωση αυτή το «fast tracκ» και ο ιδιοκτήτης πρώτα να παίρνει την άδεια δόμησης, να προχωράει στη κατασκευή και μετά να προσκομίζει τις διάφορες εγκρίσεις. Και αν η αρχαιολογία, η αρχιτεκτονική επιτροπή, το δασαρχείο  επιβάλλει τροποποίηση της μελέτης ή ακόμα και απαγόρευση δόμησης τι γίνεται; «Πίσω παπά τα στέφανα;»
Πάμε στον δεύτερο στόχο του νομοσχεδίου, τη πάταξη της διαφθοράς.
Βασική αιτία-τροφή του φαινομένου της διαφθοράς μέχρι σήμερα στις πολεοδομίες είναι η πολυνομία και η ασάφεια των πολεοδομικών διατάξεων. Για το θέμα αυτό το μόνο που αναφέρθηκε στη συνέντευξη του ΥΠΕΚΑ δεν ήταν η απλοποίηση της νομοθεσίας αλλά η διασφάλιση της διαφάνειας των υφιστάμενων νομικών ασαφειών μέσω της ανάρτησης στο διαδύκτιο των χιλιάδων διευκρινιστικών -και πολλές φορές αντικρουόμενων- υπουργικών εγκυκλίων. Σε επόμενη φάση ανακοινώθηκε και η σύνταη νέου ΓΟΚ, αλλά όπως έχει γίνει και στις προηγούμενες αναθεωρήσεις του ΓΟΚ, η πολυνομία και η ασάφεια παραμένουν, σαν κατάρα ή σαν συνειδητή επιλογή.
Πέρα από αυτό, η παράνομη συναλλαγή απαιτεί δύο. Τον «διεφθαρμένο» υπάλληλο και τον «διεφθαρμένο» ιδιώτη μηχανικό. Με ποιο τρόπο θα διασφαλίζεται ώστε ο «διεφθαρμένος» ιδιώτης μηχανικός (αντί να συναλλάσσεται με τον «διεφθαρμένο» υπάλληλο, που τώρα φεύγει από τη μέση) να μην υποβάλλει «μαϊμού» δικαιολογητικά, παραποιημένα τοπογραφικά, λάθος ή πρόχειρες μελέτες, συμπεριλαμβανομένων και των στατικών-αντισεισμικών μελετών σε μια χώρα με έντονη σεισμική δραστηριότητα; Μήπως θα μας πουν ότι θα θεσπιστεί δειγματοληπτικός έλεγχος φακέλων; Και τι θα γίνεται στις περιπτώσεις που διαπιστωθεί η «τζουτζιά» όταν ήδη έχει κατασκευαστεί η οικοδομή;
Και τελειώνουμε με τον τρίτο στόχο του νομοσχεδίου, τη διασφάλιση μέσω του ελέγχου των κατασκευών, της μορφολογικής αρτιότητας και της προστασίας του δομημένου περιβάλλοντος από «ελεγκτές δόμησης», που θα είναι, παρακαλώ, ιδιώτες μηχανικοί.
Κατ’ αρχάς και με τα μέχρι σήμερα ισχύοντα η ηλεκτροδότηση μιας οικοδομής απαιτούσε αυτοψία από το Τμήμα Ελέγχου Κατασκευών της Πολεοδομίας. Άσχετο αν –λόγω αδυναμίας της διοίκησης για έγκαιρους ελέγχους- μετά από ένα χρόνο περίπου λειτουργίας της διάταξης «εφευρέθηκε» η υπεύθυνη δήλωση του επιβλέποντα μηχανικού.
Πέρα από αυτό όμως, με το νομοσχέδιο (ήδη από τώρα άρχισαν οι «εκπτώσεις»….) προβλέπεται έλεγχος τουλάχιστον σε ένα από τα 3 στάδια κάθε οικοδομικής δραστηριότητας: θεμελίωση, ολοκλήρωση φέροντα οργανισμού και ολοκλήρωση οικοδομής. Πώς διασφαλίζεται η νομιμότητα και η αρτιότητα της κατασκευής αν π.χ. ο έλεγχος γίνει μόνο στο στάδιο της θεμελίωσης; Και πώς θα καθορίζεται σε ποια οικοδομή θα γίνεται έλεγχος στο στάδιο της θεμελίωσης (πολύ ευνοϊκό για τον ιδιοκτήτη) και σε ποιες στο τελικό στάδιο, το πιο ασφαλές για τη διοίκηση, αλλά «ζόρικο» για τον ιδιοκτήτη;
Και το κυριότερο ποιος θα ελέγχει τους ελεγκτές;
Από τα παραπάνω προκύπτει  ότι και ως προς τον τρίτο στόχο, αυτόν της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης-παραβίασης των μελετών και της διασφάλισης του δομημένου περιβάλλοντος τα αποτελέσματα θα είναι χειρότερα από τα ισχύοντα, αφού όλα θα επαφίενται στον (ανύπαρκτο) «πατριωτισμό» της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Άλλωστε η αυθαίρετη δόμηση θα υπάρχει όσο υπάρχει το πελατειακό κράτος, όσο υπάρχει η ανοχή στον αυθαιρετούντα και όσο χρησιμοποιείται η ελπίδα της νομιμοποίησης με αντάλλαγμα τη ψήφο.
Συμπερασματικά, κατά τη γνώμη μας αν το νομοσχέδιο αυτό προχωρήσει ως έχει και δεν υπάρξουν σημαντικές αλλαγές (Τεχνικό Επιμελητήριο μ’ ακούς;) ή θα παραδώσει πραγματικά στην «ιδιωτική» διαφθορά τον τομέα των κατασκευών ή θα εγκαταλειφθεί σύντομα σαν ανεφάρμοστο και κυρίως σαν «περιβαλλοντοκτόνο».
Και είναι να απορεί κανείς από το γεγονός ότι εισηγητής και εμπνευστής (;) αυτού του απαράδεκτου από δεοντολογική και περιβαλλοντική πλευρά νομοσχεδίου είναι ο κ. Σηφουνάκης που σε κάθε ευκαιρία επαίρεται για τις αρχιτεκτονικές και περιβαλλοντικές του ευαισθησίες.

ΥΓ. Επειδή είμαστε από αυτούς που θέλουμε να διορθώνονται τα κακώς κείμενα και όχι να διαιωνίζονται για να τροφοδοτούν την αντιπολιτευτική μας κριτική, θα είμαστε ευτυχείς αν η εξέλιξη των πραγμάτων αποδείκνυε ότι πέσαμε έξω στις προβλέψεις μας και ότι οι οικοδ, άδειες με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις θα εκδίδονται όχι σε 5+2 αλλά σε 52 ημέρες.

ΜΥΤΙΛΗΝΗ 27-6-2011
Βασίλης Τεντόμας
Πολιτικός Μηχανικός - Περιφερειακός Σύμβουλος Βορείου Αιγαίου


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου